Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. Witolda Gombrowicza w Ożarowie - Warszawska gangsterka i tułaczka, ku odnalezieniu spokoju

Tym razem tematem rozmów był „Król” Szczepana Twardocha oraz „Kiedy księżyc jest nisko” Nadii Hashimi. Rozmawiając o tych lekturach wymieniono poglądy m. in. o żydowskiej Warszawie, dzieciach ulicy, przedwojennej gangsterce, bojówkach, trudnym dzieciństwie, uchodźctwie czy emigracji. Zachęcamy do lektury, bo mimo, że są to opowieści fikcyjne, to pewnie jest w nich jakaś cząstka prawdy.

Szczepan Twardoch, autor powieści „Król”, jest pisarzem i publicystą. Z wykształcenia socjolog i filozof. Znawca języka i kultury śląskiej oraz ekspert w dziedzinie broni. W swoich wyrazistych i jednocześnie zaskakujących utworach balansuje pomiędzy tym, co realne i fantastyczne, między historią prawdziwą i alternatywną. W „Królu” jest wszystko, czego można oczekiwać od współczesnej literatury. Akcja, historia, zawiłości, konflikty, pole do domysłów, niezapomniany główny bohater oraz miłość. Podziw budzi stworzony klimat: mikadki wódki, uliki, urkowie, pomady, raki z koprem i inne elementy rzeczywistości tamtych czasów. Ciekawie przedstawiona jest Warszawa: polsko-żydowska czy luksusowo-uboga. Główną postacią jest Jakub Szapiro. Bohater. Bandyta. Sportowiec. Żyd. Morderca. Mężczyzna zabija, grozi, zdradza, każdy chce być taki jak on. Szapiro ma wiele cech godnych pochwały. Jedną z nich jest przywiązanie do ojczyzny, domu oraz władzy, którą ma, ale tylko lokalnie. Jedno jest pewne, Jakub kocha bezgranicznie przedwojenną Warszawę. I to jest miłość, którą pokazano w „Królu” w najlepszy możliwy sposób. Relacja Szapiry z Warszawą to – jakkolwiek by to nie brzmiało – definicja miłości. „Król” to powieść której przewodzi krew, mieszanka alkoholu z narkotykami, broń palna, pięści i luksusowy burdel. Gangsterski, warszawski, polsko-żydowski świat opisany został przez autora w sposób ostry, nieraz drastyczny. Akcja toczy się w nim szybko i dynamicznie, więc od kolejnych rozdziałów naprawdę nie sposób się oderwać. W książce możemy przeczytać o Bernsztajnie, Kaplicy, Pantaleonie i Ryfce. Pojawiają się też nazwiska powszechnie znane, jak Ignacy Mościcki czy Edward Rydz-Śmigły. Twardoch jest mistrzem tworzenia, charakteryzowania i rozwijania postaci. Jego wiedza na tematy historyczne musi być ogromna. To, w jaki sposób osadził postaci fikcyjne pomiędzy realnymi osobami z historii świadczy o jego kunszcie. Klubowicze chwalą styl pisarki Twardocha „jest dużo powtórzeń, ale to nie przeszkadza. Opisane są relacje polsko-żydowskie i animozje pomiędzy tym społeczeństwem”, „lata przedwojenne, rok 1937, Warszawa ukazana poprzez środowisko żydowskie, gangstersko-przestępcze, gdzie dominuje przemoc, wulgaryzmy, prostytucja i narkotyki”.

„Kiedy księżyc jest nisko”, Nadii Hashimi - amerykanki pochodzenia afgańskiego – porusza aktualny temat uchodźców. Pierwsze rozdziały poświęcone są Feribie – małej dziewczynce, której matka zmarła przy porodzie, a macocha nie okazywała wiele ciepłych uczuć. Poznajemy jej lęki, bolączki, pierwsze nadzieje i rozczarowania, sukcesy i porażki! Feriba w końcu dorasta, zakłada rodzinę, rodzi dzieci i w jej spokojny dotąd świat wkracza wojna. Poczucie osaczenia, ograniczanie praw kobiet, a w końcu śmierć męża zmuszają Feribę do rozpoczęcia ucieczki, która ma ocalić to, co jej pozostało: dzieci! Odtąd towarzyszymy Feribie i jej synowi Selimowi w kolejnych etapach podróży. Nasi bohaterowie zostają rzuceni w objęcia Turcji, Grecji, Włoch, Francji, próbując z całych sił przedrzeć się do wymarzonej Anglii, która ma dać im wolność i spokój. Na swojej drodze spotykają ludzi niezwykle empatycznych, sympatycznych i pomocnych, jak również takich, którzy gardzą uchodźcami i ich problemami, wykorzystując ich słabość i bezbronność. Autorka poprzez perypetie Feriby i Selima stara się nam przybliżyć uchodźców, nie jako wyznawców jakiejś religii, ale jako ludzi, którzy pragną tego samego, co my: spokojnego, szczęśliwego życia.